งบการเงิน คืออะไรฉบับสำนักงานบัญชี

ทุกสำนักงานบัญชีต้องรู้และเข้าใจเรื่องนี้ งบการเงิน หรือ Financial Statement เป็นงบหรือรายงานทางการเงินและบัญชี ตัวนี้จะบ่งบอกถึงสถานการณ์ดำเนินงานที่ผ่านมาและผลประกอบการด้วย แต่ก็จะมีแบ่งย่อยออกไปเป็นหลายประเภท เป็นเหมือนองค์ประกอบหลักของงบการเงินในแต่ละองค์กรเลย จะขาดไปไม่ได้ มีดังนี้

1. งบแสดงฐานะทางการเงิน จะเป็นตัวบ่งบอกว่าบริษัทนั้น ๆ สถานะทางการเงินเป็นแบบไหน ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง จะดูได้ว่ามีสินทรัพย์อะไรบ้าง หนี้สินมีไหม มีอะไรบ้าง ผู้ถือหุ้นเหลือเท่าไหร่หรือมีใครมาเพิ่มไหม ซึ่งจะต้องมีสินทรัพย์เท่ากับหนี้สินบวกกับผู้ถือหุ้นจะต้องเท่ากัน สิ่งเหล่านี้จะต้องแสดงในงบการเงินออกมาชัดเจน

มาดูในส่วนของความหมายกันบ้างตัวสินทรัพย์นั้นจะเป็น ตัวที่ควบคุมกิจการอยู่ ก่อให้เกิดรายได้ เกิดประโยชน์ต่าง ๆ ต่อบริษัท เช่น สินค้า ที่ดิน เงินสด รายได้ค้างรับ หรือลูกหนี้ ก็จะแบ่งออกเป็นทั้งสินทรัพย์ที่หมุนเวียนได้ อย่างเงินสด กับสินค้าคงเหลือ ตัวที่หมุนเวียนไม่ได้ก็เป็นอะไรที่มีระยะเวลาการใช้ เกิน 1 ปี เช่น เครื่องจักร อสังหา ฯลฯ ต่าง ๆ เป็นต้น

ในส่วนของหนี้สินก็จะเป็นอะไรที่เป็นภาระผู้พันมาจนถึงปัจจุบันเลย เป็นสิ่งที่ทำให้กิจการเสียผลประโยชน์ แน่นอนว่าหนี้สินก็ต้องแสดงในงบการเงินด้วยนะ เช่น เงินกู้ เจ้าหนี้ ค่าใช้จ่ายที่ค้าง เป็นต้น ก็แบ่งออกเป็นหนี้ระยะสั้น ที่ต้องจ่ายใน 1 ปี และระยะยาวที่เกิน 1 ปี ต่อไปส่วนของผู้ถือหุ้น ตัวนี้จะเป็นสิ่งที่เป็นของเจ้าของ ก็คือเป็นมูลค่าสินทรัพย์สุทธิ หรือ ที่หักหนี้สินไปหมดแล้ว เช่น ทุน ที่ลงทุนในบริษัทตามสัดส่วนของผู้ถือหุ้น หรือ กำไร ขาดทุนสะสม ที่บริษัทหามาได้จนถึงปัจจุบัน

2. รายงานผู้สอบบัญชีรับอนุญาต อีกหนึ่งส่วนสำคัญของงบการเงินเลยจะต้องมีการตรวจสอบอย่างถูกต้องจากผู้เชี่ยวชาญ นั่นคือผู้สอบบัญชีรับอนุญาตนั่นเอง จะไม่ใช่ใครก็ได้ที่จะมาแสดงความคิดเห็นหรือรับรองเอกสารนี้ และจะต้องมีความเชี่ยวชาญพร้อมกับจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพนี้ด้วย และต้องเป็นอิสระจากกิจการที่เข้าตรวจสอบ เพื่อให้มีความน่าเชื่อถือจริง ๆ ของงบการเงินนั้น ๆ
3. งบกำไรขาดทุน ในนี้จะมีรายการต่าง ๆ อยู่ ไม่ว่าจะเป็น กำไร ขาดทุน รายได้ ค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ต้นทุนทางการเงิน ภาษี ของแต่ละรอบบัญชีอยู่ ตัวงบกำไรขาดทุนนี้เองก็จะบอกถึงประสิทธิภาพขององค์กรในปีนั้นได้ แต่จะไม่เหมือนงบแสดงสถานะทางการเงินนะ จะไม่มีคำว่า ณ จุดเวลา ซึ่งทางเจ้าของสามารถใช้ข้อมูลในงบการเงินตัวนี้ไปดูได้ว่ากิจการจะเป็นอย่างไรต่อ สำหรับงบกำไรขาดทุนนี้ก็จะมีเป็นฝั่งรายได้ รายจ่าย กำไรขาดทุนสุทธิในอันสุดท้าย ตัวนี้จะค่อนข้างอ่านเข้าใจง่าย และเราจะเห็นจากเอกสารนี้เลยบริษัทกำไรไหมหรือว่าขาดทุน
4. งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของผู้ถือหุ้น สำหรับข้อนี้ก็จะแสดงการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่กระทบต่อยอดของส่วนของผู้ถือหุ้นตั้งแต่ต้นปียันท้ายปีนั่นเอง ดูได้ว่าเจ้าของนั้นลงทุนลงเงินไปแล้วมันงอกเงยขึ้นมาแค่ไหน จะมาในรูปแบบของ ผลกำไร มูลค่าหุ้นรวม หรือว่าขาดทุน ตัวนักลงทุนเองส่วนใหญ่จะดูข้อนี้เป็นหลักเลย เพราะเป็นเหมือนตัวที่ช่วยในการตัดสินใจว่าควรจะไปต่อหรือพอแค่นี้สำหรับองค์กรนี้แล้ว เพราะแบบนี้ใครจะเป็นนักลงทุนในอะไรก็อย่าลืมอ่านงบการเงินของกิจการนั้นให้ดีด้วย
5. หมายเหตุประกอบงบการเงิน

มาถึงงบการเงินในส่วนสุดท้ายกันแล้ว จะมองข้ามไปไม่ได้นะ เพราะว่าตรงหมายเหตุประกอบนี้จะบอกรายละเอียดต่าง ๆ ของส่วนแรกไว้ อย่างยอดเงินไหนที่มันก้อนใหญ่ ๆ ก็จะมีบอกตรงหมายเหตุนี้เองว่ามีอะไรในก้อนนั้น ๆ บ้าง บริษัทจะมีการอธิบายรายละเอียดนโยบายไว้ที่ส่วนนี้อีกด้วย รวมถึงการเผยอื่น ๆ ทางบัญชีของบริษัท ละเอียดเลยทีเดียวทั้ง เจ้าหนี้ ลูกค้า หนี้สิน และอื่น ๆ ฉะนั้นเวลาอ่านงบการเงินบริษัทก็อย่าได้มองข้ามข้อนี้ไปเลย

พอจะเข้าใจเรื่องงบการเงินกันบ้างแล้ว ว่าหลัก ๆ ในเอกสารนั้นจำเป็นจะต้องมีอะไรบ้าง และทุกกิจการจะต้องมีการทำงบนี้เสมอ และท้ายปีมาก็จะต้องทำการปิดงบการเงินให้ถูกต้อง ไม่ใช่แค่เพื่อการส่งยื่นภาษีแต่ยังมีประโยชน์มากเวลาจะใช้วิเคราะห์ตัวองค์กรเองและนำไปวางแผนในการพัฒนาในปีต่อ ๆ ไปด้วย